Westerling De eenling

Kenmerken

Conditie: Zo goed als nieuw

Beschrijving

Westerling was een telg uit een koopmansgeslacht met Nederlandse wortels dat al generaties lang was gevestigd in Istanboel. In die kosmopolitische omgeving had hij een aantal talen vloeiend leren spreken, maar hij sprak matig Nederlands met een Turks accent. Overigens is altijd onduidelijk gebleven of Westerling wel de Nederlandse nationaliteit bezat. Zijn Turkse achtergrond leverde hem niet alleen zijn bijnaam 'De Turk' op, maar zou ook, samen met het door Westerling nooit weersproken gerucht dat hij zou zijn overgegaan tot de islam, bijdragen aan het ontzag dat zijn Indonesische tegenstanders voor hem hadden [1].
[bewerken] West-Europa
Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog meldde Westerling zich bij het Nederlandse consulaat voor de militaire dienst. Hij belandde via Canada in Engeland, waar hij een commando-opleiding zou krijgen. In het bevrijde zuiden van Nederland werd hij instructeur bij de herrijzende Nederlandse krijgsmacht. Op 10 maart 1945 raakte Westerling gewond door een Duitse aanval met V-1-raketten.
[bewerken] Sumatra
Toen de oorlog in Europa ten einde was trad Westerling in dienst van het KNIL. Na een tussenstop in Ceylon werd hij uitgezonden naar Medan op Sumatra in Nederlands-Indië. Zijn opdracht was om het herstel van het Nederlandse gezag daar voor te bereiden en Nederlandse krijgsgevangen en burger-geïnterneerden op te sporen. Formeel stond Westerling hier onder Brits bevel, maar hij ging vooral zijn eigen weg. Hierbij viel hij op door zijn gevoel voor het inlichtingenwerk, waarmee hij de basis legde voor enkele belangrijke successen van de Britse troepen. Ook verwierf hij zich een reputatie van meedogenloosheid en hardhandigheid, die door de meest betrokkenen werd gelegitimeerd door te verwijzen naar de brute methoden van de tegenpartij [2]
[bewerken] Zuid-Celebes-affaire
In juli 1946 kreeg Westerling als tweede luitenant het commando over het Depot Speciale Troepen (DST), een in de contra-guerrilla gespecialiseerde eenheid, die voornamelijk werd gevormd door Indo-Europese en inheemse militairen van het KNIL en Oorlogsvrijwilligers uit Nederland. J.C.A. Faber was een van zijn officieren. Westerlings eerste grote missie was herstel van het Nederlandse gezag in Zuid-Celebes, waar de nationalisten, door het uitoefenen van terreur, de terugkeer van het Nederlandse bestuur probeerden te verhinderen. Westerling gaf daar leiding aan een contraterreur-campagne, die later bekend is geworden als de Zuid-Celebes-affaire, en waarbij duizenden, vaak onschuldige, Indonesiërs werden omgebracht. Volgens de Indonesische schrijver Pramoedya Ananta Toer zijn er bij deze acties 40.000 Indonesiërs omgebracht.[3] Aangenomen wordt dat het getal 40.000 nationalistische propaganda was. Volgens officiële Nederlandse militaire rapporten zou het aantal slachtoffers van de contra-terreurcampagne circa 4000 hebben bedragen, conform de hierna te bespreken Excessennota [4].
[bewerken] Affaire Aernout
Kapitein Raymond Westerling heeft nog opdracht gekregen om, samen met Mr. Haye, onderzoek naar de "Affaire Aernout", de moord op Rob Aernout, de vermoedelijke gifmoord op generaal Simon Spoor en de sabotage van het vliegtuig van de luchtmachtcommandant van Java, overste Terluin, in te stellen maar veel documenten bleken verdwenen en op 25 augustus 1948 kreeg Westerling opdracht onmiddellijk zijn onderzoek te staken en alle stukken af te geven aan Mr. Haye, de auditeur-militair bij de Krijgsraad te Velde te Bandoeng.De inmiddels gearresteerde verdachten moesten worden vrijgelaten. Op 9 november 1949 overleed mr. Haye op 49-jarige leeftijd na hoogstwaarschijnlijk te zijn vergiftigd. Ook Raymond Westerling en Johan Heinrich Christoffel Ulrici zijn, volgens eigen getuigenissen, bijna het slachtoffer van een gifmoord geworden[bron?]Jogjakarta
De militaire confrontatie tussen Nederland en de Republik Indonesia duurde tot ver in het jaar 1949. Gedurende die tijd werd het DST, later omgedoopt tot het Korps Speciale Troepen (KST), vooral ingezet voor zuiveringsacties die bedoeld waren om de reguliere troepen meer lucht te geven. De parachutisten van het KST kwamen in actie tijdens en na de Tweede Politionele Actie. Hun meest spectaculaire operatie was de luchtlanding bij het Republikeinse regeringscentrum Jogjakarta, aan het begin van de Tweede Politionele Actie (december 1948). Deze operatie leidde tot de inname van de stad en de gevangenname van Soekarno en andere republikeinse leiders. Kapitein Westerling was daar niet bij. Hij had kort tevoren, wegens een meningsverschil over het te voeren beleid, ontslag genomen uit de dien
Bandoeng
Met zijn ontslag uit de dienst was de rol van Westerling overigens nog niet uitgespeeld.
Na de soevereiniteitsoverdracht (27 december 1949) ontstond grote onrust onder de Molukse militairen van het KNIL. Door het naderende vertrek van de Nederlanders dreigden zij in een onmogelijke positie te geraken. Zij vreesden dat zij, als trouwe helpers van de koloniale overheersers, in de strijdkrachten van het onafhankelijke Indonesië niet met open armen zouden worden ontvangen. Terugkeer naar de Molukken, onderdeel van de deelstaat Oost-Indonesië, leek ook geen aantrekkelijke optie. De algemene verwachting was namelijk dat de Indonesische regering spoedig een eind zou maken aan de autonomie van de deelstaten - een Nederlandse creatie waar Soekarno c.s. alleen mee akkoord waren gegaan om Nederland tot de soevereiniteitsoverdracht te bewegen.
Te midden van deze woelingen stelde Westerling zich aan het hoofd van een coup tegen de Indonesische regering. Het was de bedoeling dat Indonesische tegenstanders van Soekarno c.s., waarvan werd beweerd dat zij over een geheim leger (APRA) beschikten, de macht in Indonesië zouden grijpen en de autonomie van de deelstaten zouden veiligstellen. Het kostte Westerling niet veel moeite om een aantal KNIL-militairen, met name Moluks personeel van wat inmiddels het Regiment Speciale Troepen (RST) was gaan heten, bereid te vinden in actie te komen.
In januari 1950 overvielen zij met succes het Republikeinse hoofdkwartier in Bandoeng, waarbij aan Indonesische zijde veel doden vielen, maar daar bleef het bij. Vervolgacties om de ontstane verwarring uit te buiten kwamen niet van de grond en de coup werd dan ook een volslagen mislukking. Volgens Westerling was dit te wijten aan de toevallige ontdekking van voorbereidende acties van de coupplegers in de omgeving van Jakarta door een Nederlandse officier die niet in het complot zat en die meteen alarm sloeg. Ook zou een Nederlandse politiecommissaris in Jakarta die in het complot zat en die voor wapens had moeten zorgen, op het cruciale moment slappe knieën hebben gekregen en het hebben laten afweten [5].
De 125 militairen van het RST die aan de coup hadden deelgenomen verschenen voor een Nederlandse krijgsraad en werden tot gevangenisstraffen veroordeeld. Zij zaten hun straf vervolgens uit in Nederlands Nieuw-Guinea [6]. Westerling wist, geholpen door Nederlandse militairen, met een watervliegtuig te ontsnappen naar Singapore.
[bewerken] Nederland
Na langdurige omzwervingen, waarbij voortdurend uitlevering aan Indonesië dreigde, kwam Westerling uiteindelijk in Nederland aan. Daar leidde hij, afgezien van een mislukte carrière als operazanger, een betrekkelijk onopvallend leven. Hij publiceerde in 1952 zijn memoires en voorzag later in zijn levensonderhoud als winkelier in tweedehands boeken, hoofdzakelijk militaire geschiedenis, in de Ter Haarstraat te Amsterdam (oud West). In Nederland is Westerling nooit vervolgd.
In 1969 kwamen de Politionele acties in Nederland in de belangstelling te staan door een interview met Indië-veteraan dr. J.E. Hueting. Op verzoek van de Tweede Kamer volgde een onderzoek, geleid door Cees Fasseur, uitmondend in een Excessennota, die melding maakte van 3144 slachtoffers gedood door militairen, 136 door de politie, en nog 576 door de kampongpolitie.