Een kathedraal voor AMSTERDAM de Mozes en Aaronkerk

Kenmerken

Conditie: Zo goed als nieuw

Onderwerp: Overige onderwerpen

Beschrijving

beschrijving
nederland is arm aan kathedralen en zijn hoofdstad bezit er zelfs geen een. Als het aan koning willem i (1813-1840) had gelegen, was dat anders geweest. Het land waarover hij regeerde gold voor de rooms-katholieke kerk als missiegebied, maar de koning was er in 1827 in geslaagd om met het vaticaan een concordaat te sluiten dat moest leiden tot herstel van de bisschoppelijke hiërarchie. Amsterdam zou daarbij tot bisschopszetel verheven worden. Omdat de stad geen katholieke kerk had die geschikt was als kathedraal, kreeg de amsterdamse stadsbouwmeester jan de greef ( 1784-1834) de opdracht er een te ontwerpen. Als locatie koos hij een van de we inige pleinen in de stad : de nieuwmarkt. Het neoclassicistische ontwerp van de greef, dat met zijn tweetorenfaçade teruggreep op franse gotische kathedralen, zou uiteindelijk onuitgevoerd blijven - met de belgische opstand van 1830 raakte de zaak op de achtergrond. Het project diende kort daarna nog als uitgangspunt voor de bouw van de nieuwe mozes-en-aäronkerk, maar verdween vervolgens in het geheim archief van het ministerie voor katholiek eredienst, waar de auteur het na anderhalve eeuw ontdekte. Recensie(s)nbd|biblion recensie uitgave van een artikel waarin de auteur ingaat op een lang geheim gebleven plan van de protestantse koning willem i voor de bouw van een rooms-katholieke kathedraal in amsterdam. Dit artikel verscheen eerder in de tijdschriften de sluitsteen (1987, 1988) en het jaarboek amstelodamum (1994, 1996). Het eerste deel beschrijft hoe het kwam dat in 1827 met het vaticaan overeen was g ekomen dat amsterdam een bisschopszetel zou worden, en wat er daarna g eregeld moest worden. Uiteindelijk kreeg stadsarchitect jan de greef de opdracht een kathedraal te ontwerpen op de nieuwmarkt. Het tweede deel gaat in op dit, zeker voor nederlandse begrippen, bijzondere ontwerp waarin een klassiek tempelfront wordt gecombineerd met de hoofdopzet van de franse gotische kathedraal (kruisbasiliek met omgang en twee torens). De auteur speurt naar west-europese voorbeelden en architecten die de greef mogelijk beïnvloed kunnen hebben, zijn leertijd en naar de 'kathedraal-typologie'. In de slotbeschouwing wordt uiteengezet hoe de nooit uitgevoerde ontwerpen tien jaar later alsnog weerkla nk vonden in de mozes- en aaronkerk van t. F. Suys. Bevat dertig afbeeldingen in zwart-wit, zeer uitgebreid notenapparaat, gebouwen- en personenregisters. (Biblion recensie, jos smit)